Archeologisch rapport: Nieuw licht op de Marnixlaan

Samenvatting

In juli 2007 werden tijdens werkzaamheden menselijke resten gevonden onder het wegdek van de Marnixlaan. Al eerder, in 2001, waren op de rotonde ook al skeletten gevonden, die vermoedelijk begraven waren geweest bij de kerk van het laatmiddeleeuwse kartuizerklooster Nieuwlicht. In overleg met het Ingenieursbureau Utrecht (IBU) en KWS werd in 2007 besloten direct over te gaan tot een archeologisch noodonderzoek, dat uiteindelijk bijna 5 weken zou gaan duren.

Door het onderzoek naar het klooster Nieuwlicht zijn grote delen van het complex gedocumenteerd en kon een belangrijk deel van de plattegrond van het klooster in beeld worden gebracht. Hiermee draagt het onderzoek bij aan de invulling van een grote kennislacune, want hoewel er door heel Europa stichtingen van deze orde voorkomen, zijn gegevens over de complexplattegronden schaars.

Het onderzoek leverde in verhouding tot andere opgravingen bijzonder weinig vondstmateriaal op. Slechts een handvol scherven en een klein aantal metalen voorwerpen dateren uit de periode van de bijna 2 eeuwen dat het klooster in gebruik was. Ook het aantal bouwfragmenten is beperkt. Het fysisch-antropologische onderzoek heeft gegevens opgeleverd over een deel van een middeleeuwse populatie, bestaande uit volwassen mannen en vrouwen. Het is overigens geen afspiegeling van de kloosterpopulatie, want het gaat zeer waarschijnlijk om leken die zowel van binnen als buiten het klooster afkomstig zijn geweest.

Tot op heden is er in Nederland weinig archeologisch onderzoek verricht naar dit type klooster. Het enige vrijwel volledig opgegraven complex is de kartuis van Delft in 1959. Daarnaast is het klooster van Roermond, dat als enige in Nederland nog grotendeels bewaard is gebleven, in recente jaren bouwhistorisch en archeologisch onderzocht. Van de overige kartuizerkloosters in de noordelijke Nederlanden zijn zeer weinig tot geen archeologische gegevens bekend. In die zin is het onderzoek naar het kartuizerklooster Nieuwlicht dan ook zeer waardevol geweest.

Rapport bekijken

Basisrapportage Archeologie 66: Nieuw licht op de Marnixlaan (pdf, 10 MB)