Archeologisch rapport: Binnenbebouwing van het Romeinse castellum in Utrecht

Samenvatting

In de jaren 1956 en 1964 zijn in de Pandhof van de Domkerk in Utrecht opgravingen uitgevoerd waarbij resten van Romeinse gebouwen tevoorschijn zijn gekomen. Zo legde W. Stooker, hoofdopzichter bij de Dienst Openbare Werken, in het eerstgenoemde jaar 5 putten aan in de zuidwestelijke hoek van de pandhof. Met een waarneming in het meest noordwestelijke deel van de Pandhof vond 8 jaar later onder leiding van C. Isings van de Rijksuniversiteit Utrecht een vervolg op dit onderzoek plaats.

Beide onderzoeken zijn toen echter nooit uitgewerkt en gepubliceerd. Dankzij het onderzoeksprogramma Odyssee is dat nu wel mogelijk geweest. Met deze subsidie, de hulp van de Afdeling Erfgoed van de gemeente Utrecht en de Universiteit Utrecht kon het Odysseeproject 'Thuis in een Utrechts castellum: binnenbebouwing van de forten van het Domplein en de Hoge Woerd' worden uitgevoerd.

Uit het onderzoek naar de opgravingen van Stooker en Isings zijn uiteindelijk 7 gebouwen gereconstrueerd. De meeste sporen verwijzen naar verschillende houtbouwfasen en een steenbouwfase van het Romeinse castellum. De uitwerking van het onderzoek heeft vooral veel bouwtechnische informatie over de binnenbebouwing opgeleverd, die een goede basis vormt voor de vergelijking van bouwtechnieken in de binnenbebouwing van andere castella in de omgeving en daarbuiten.

Uit de uitwerking van deze opgravingen is gebleken dat het ook na 55 jaar nog mogelijk is om veel nieuwe informatie, nieuwe ideeën en nieuwe vragen uit de veldtekeningen, foto's en vondsten te destilleren. Het is dan ook waardevol om meer archieven van gemeenten, archeologische instituten en universiteiten te heropenen om oude opgravingen opnieuw te bekijken of alsnog uit te werken. Een vervolg op het Odysseeprogramma is daarom zeer gewenst.

Rapport bekijken

Basisrapportage Archeologie 93: Binnenbebouwing van het Romeinse castellum (pdf, 8,3MB)