Van universiteit tot rechtbank
Aan het eind van de 19e eeuw kwamen er universiteitsgebouwen langs de Catharijnesingel. Het laboratorium werd in 2000 onderdeel van het nieuwe gebouw van de rechtbank.
De Universiteit Utrecht breidde aan het eind van de 19e eeuw voor het eerst uit buiten de oude binnenstad. Enkele Utrechtse hoogleraren hadden jarenlang gelobbyd voor nieuwe laboratoria. Zij waren betrokken bij de nieuwste internationale ontwikkelingen op het gebied van scheikunde en gezondheidsleer. In 1893 opende koningin Wilhelmina het Laboratorium voor Anorganische Chemie en Gezondheidsleer aan de Catharijnesingel. Het laboratorium had de nieuwste onderzoeksapparatuur.
Van Lokhorstgebouw
Gezondheidsleer in 1920. (Het Utrechts Archief)
De in Utrecht geboren en getogen rijksbouwmeester Jacobus van Lokhorst ontwierp het nieuwe laboratorium. Hij ontwierp een gebouw in een rijke neo-renaissancestijl. Voor de ingang liet hij zich inspireren door het poortje van de Statenkamer in Den Haag. Aan beide kanten kwamen de portretkopjes van koninginregentes Emma en de jonge koningin Wilhelmina. Langs de hele gevel kwam een band met afbeeldingen (portretmedaillons) van beroemde wetenschappers, zoals Lavoisier, Pasteur en Koch. Het gebouw is sinds 2000 een rijksmonument.
Gezondheidscluster
In 1909 vestigde het Rijk ook het Centraal Laboratorium voor het Staatstoezicht op de Volksgezondheid langs de Catharijnesingel. Dit was de voorloper van het RIVM. De universiteit liet in 1915 een tweede farmaceutisch laboratorium bouwen. Zo ontstond binnen enkele jaren een levendig gezondheidscluster. Elke dag kamen vele studenten, hoogleraren en wetenschappelijk medewerkers samen. Het was in feite de vroege voorloper van het huidige Utrecht Science Park.
Nieuwe bestemming als rechtbank
In 2000 verhuisde ook de rechtbank vanaf de Hamburgerstraat naar de Catharijnesingel. Het Laboratorium voor Anorganische Chemie en Gezondheidsleer en de naastgelegen gemeentelijke HBS werden daarvoor samengevoegd met de nieuwbouw van architect Cor Kalfsbeek. Een grote glazen gang verbindt de verschillende gebouwen. De ingang ligt tegenwoordig aan de achterkant, aan het nieuwe Vrouwe Justitiaplein.
Dit verhaal is onderdeel van de Moreelseroute.