Archeologisch rapport: Wacht aan het water

Archeologisch onderzoek naar sporen en vondstassemblages uit de Romeinse tijd in Vleuterweide

In 2000 en 2001 werd door het ADC archeologisch onderzoek uitgevoerd in het plangebied Vleuterweide, gemeente Utrecht. Tijdens het onderzoek, dat zich aanvankelijk vooral richtte op de Romeinse limesweg en zijn landschappelijke context, werd een kringgreppel aangesneden, samen met een restgeul waarin grote hoeveelheden natuursteen en ander vondstmateriaal werden aangetroffen. Hierdoor ontstond de indruk dat er een Romeinse wachttoren aanwezig was op het terrein.

De vindplaats bestaat uit 2 componenten die wat betreft datering duidelijk van elkaar te onderscheiden zijn: een inheemse, vroeg-1e-eeuwse nederzetting met een ruraal karakter en een laat-2e-/vroeg-3e-eeuwse bewoning met militaire kenmerken. Uit beide perioden zijn grote hoeveelheden vondstmateriaal afkomstig. Dit vondstmateriaal bevond zich grotendeels in diverse afzettingen van de Heldamrivier. Uit de vroege 1e eeuw zijn geen bewoningssporen op het terrein aangetroffen. Van de latere activiteiten resteerden slechts de kringgreppel, enkele kuilen en een aantal houtconstructies langs de toenmalige oever van de rivier. Ook werd een aantal visfuiken geborgen.

De afzettingen en restgeulen van de Heldam rivier op het terrein zijn gevormd door diverse fasen van afsnijding, migratie en verlanding. Hierdoor is veel vondstmateriaal uit de verschillende bewoningsfasen verspoeld en door elkaar geraakt. Toch werd duidelijk dat de inheemse 1e-eeuwse nederzetting zich in het westelijke deel van het terrein moet hebben bevonden.

De aanwezigheid van een 2e- of 3e-eeuwse wachttoren kon niet worden vastgesteld. De concentratie natuursteen in de restgeul moet eerder worden geïnterpreteerd als oeverversteviging. Diverse militaire vondsten en specifieke kenmerken van het aangetroffen dierlijk botmateriaal wijzen echter wel op militaire aanwezigheid. Mogelijk gaat het om een kleine buitenpost, die onderdeel was van een aanvullend bevoorradingssystem ten behoeve van het castellum in De Meern.

Basisrapportage Archeologie 52: Wacht aan het water (Pdf - 22,3Mb)