Archeologisch rapport: Van onbekende herkomst

VLEN99 en VLEN00: Een Romeins crematiegrafveld ten noorden van het castellum in De Meern

In 1999 is er door archeologen van het Archeologisch Diensten Centrum (ADC), in opdracht van gemeente Vleuten-De Meern (sinds 1 januari 2001 opgegaan in de gemeente Utrecht), een onderzoek uitgevoerd ten noorden en ten oosten van het Romeinse castellum op de Hoge Woerd. Het onderzoek vond plaats voorafgaand aan de aanleg van de Zuidelijke Stadsas. Ten noorden van het castellum is een vroeg-Romeins grafveld aangetroffen. Er is besloten om het grafveld te beschermen voor behoud ter plaatse. Een klein deel van het grafveld moest worden opgegraven, omdat er een duiker onder de nieuwe weg moest komen. De inhoudelijke waarde van het grafveld is hoog. Het aantal bekende grafvelden bij castella en vici langs de limes, is niet groot. Samen met de eerdere onderzochte grafvelden ten zuiden en oosten van het castellum op de Hoge Woerd vormt het grafveld daarom een belangrijke aanvulling op de kennis over het grafritueel langs de limes.

Het grafveld ligt aan de oostzijde van de noordelijke uitvalsweg van het castellum. Het werd waarschijnlijk gebruikt tussen circa 70 na Chr. en het begin van de tweede eeuw na Chr. In totaal zijn twaalf crematiegraven ontdekt. Het grafveld is in onbruik geraakt toen er nieuwe grafvelden aan de zuidkant van het castellum in gebruik genomen werden. Deze nieuwe grafvelden lagen langs de zuidelijke uitvalsweg van het castellum naar de limesweg. Deze werd rond 90 na Chr. aangelegd. Het is goed denkbaar dat er militairen in het grafveld zijn begraven, maar het kan ook gaan om enkel civiele begravingen. Naast menselijk botmateriaal is er veel aardewerk en glaswerk gevonden dat deels als grafgift is mee verbrand op de brandstapel. Het andere deel is als grafgift in de grafkuil geplaatst. In 1 graf is een intact zalfflesje gevonden dat plantaardige olie bevat heeft. In een aantal graven was naast verbrand menselijk bot ook verbrand dierlijk bot aanwezig, voornamelijk van varken. Dat werd als maaltijd voor de doden mee verbrand op de brandstapel. De doden kregen ook plantaardig voedsel mee, zo blijkt onder andere uit resten van een moes van peulvruchten gemengd met hele peulvruchten. De vondsten die in de graven zijn aangetroffen doen vermoeden dat de gemeenschap die haar doden in dit grafveld begroef, bekend was met het Romeinse grafritueel.

102: Basisrapportage Van onbekende herkomst (pdf 8,5 MB)