Boek: Nijevelt

Op 30 juni 2006 verscheen het boek Nijevelt. Een verdwenen kasteel in Leidsche Rijn. Een historische datum, omdat het toen op de kop af 650 jaar geleden was dat een vrede werd getekend tussen de graaf van Holland Willem V en de Utrechtse bisschop Jan van Arkel. 

Daarmee kwam een eind aan een conflict dat felle strijd had gekend. Eén van de slachtoffers daarvan was Steven van Zuylen van Nijevelt, die zijn kasteel in vlammen zag opgaan, nadat hij zich had moeten overgeven na een wekenlange belegering. Meteen daarna werd de vrede getekend, en als we een kopieboek van de stad Utrecht uit 1395 mogen geloven, werd dat zelfs naast de nog smeulende resten van het kasteel gedaan. Boven de vredesbepalingen staat namelijk: 'Dit is die andere zoene van hertog willam van beyeren doe hi lach voer nyenvelt inden jaer van 56'. En al waren de bepalingen veelal negatief voor de bisschop, betekende deze vrede wel dat de hij ten opzichte van Holland een meer eigen koers kon gaan varen, iets dat in de voorafgaande eeuw vaak anders was geweest.

Archeologisch onderzoek rondom Nijevelt

Met het archeologisch onderzoek dat er in de jaren 1997-1999 rondom de nog resterende kasteeleilandjes is uitgevoerd, is er veel bekend geworden over de geschiedenis van dit zo goed als verdwenen kasteel. Zo valt nu een meer exacte datum vast te stellen van de eerste bouw en de wijze waarop dat werd aangepakt. Ook weten we nu dat na de verwoesting in 1356 het kasteel werd herbouwd en beveiligd met 3 extra grachten. In 1579 kwam Nijevelt in handen van de familie Van Brederode die het verbouwde tot een prachtig huis. De Van Brederodes zouden kort daarop tot de hoogste kringen van de Republiek gaan behoren. Zo was eigenaar Johan Wolfert van Brederode de zwager van stadhouder Frederik Hendrik. Ook uit dit verleden van Nijevelt zijn archeologische vondsten gedaan.

Interessant zijn ook 3 schitterende tuinontwerpen die de achttiende-eeuwse eigenaar Daniël de Milan Visconti liet maken door Daniël Marot en Jan van Staaden. De grootse plannen zijn nooit uitgevoerd, maar wie wil, kan ter plaatse nog steeds sporen uit het kasteelverleden zien. Zoals de lichte glooiingen die over zijn van het grachtenstelsel. En natuurlijk de eilanden zelf, die samen met het omringende park en de hofstede Nijevelt, waar sinds 2003 Brazzerie Abrona gevestigd is, een herinnering vormen aan het verleden van Leidsche Rijn.