Werelderfgoed
Utrecht heeft veel bijzonder erfgoed. Sommige monumenten zijn zo bijzonder dat ze op de Werelderfgoedlijst van Unesco staan of daarvoor zijn voorgedragen.
Limes, Nieuwe Hollandse Waterlinie en Rietveld-Schröderhuis
Het Rietveld-Schröderhuis staat al enige jaren op die lijst. Sinds 2021 zijn ook de Neder-Germaanse Limes (Romeinse grens) en de Nieuwe Hollandse Waterlinie officieel werelderfgoed.
Psalter en Sint-Maartentraditie
Het Utrechtse Psalter is sinds 2015 opgenomen op de werelderfgoedlijst voor documenten van Unesco. Dit 9e-eeuwse handschrift is een absoluut meesterwerk van de westerse vroegmiddeleeuwse kunst. Het is de trots van de bibliotheek van de Universiteit Utrecht. Ook de Utrechtse Sint-Maartenstraditie is op een nationale inventarisatie geplaatst van niet-tastbare zaken die voor Unesco-bescherming in aanmerking moeten komen.
City of Literature
Daarnaast is Utrecht in 2017 door Unesco benoemd tot City of Literature en daarmee de eerste Nederlandse stad met deze prestigieuze titel. ‘Cities of Literature’ zijn steden die een indrukwekkende geschiedenis in de letteren hebben en daarnaast bekend staan om literatuurfestivals, schrijvers, boekhandels, opleidingen en uitgevers.