Toren van de Torenpleinkerk

De Torenpleinkerk behoort tot de oudste kerken van Nederland. In 1224 is er in de bronnen voor het eerst melding van een kerk in Vleuten. De Torenpleinkerk staat ook bekend als Oude kerk of Sint Willibrordkerk.

Een andere aanwijzing waarom deze tot de oudste kerken behoort, is toewijding aan Willibrord. Wanneer Willibrord de patroonheilige van een kerk is, wijst dat vaak op een stichting voor de 11e eeuw. De kerk in Vleuten was waarschijnlijk een zogenaamde eigen kerk van het kapittel van Oudmunster. Zij waren toen de baas in dit gebied.

Westtoren

In de 2e helft van de 13e eeuw is de kerk uitgebreid met de westtoren. Deze is gebouwd met baksteen. In de 15e eeuw vond er opnieuw een verbouwing plaats. De zijbeuken zijn toen aangebouwd en doorgetrokken tot naast de toren.

De nokhoogte kwam toen ook 6 meter hoger te liggen dan de oude nok. Hierdoor kwamen de galmgaten binnen de kerk te liggen. Galmgaten zijn openingen waardoor het geluid van de klokken naar buiten kan. Omdat ze binnen de kerk zijn komen te liggen, zijn de galmgaten dichtgemetseld.

Restauratie

In 1798 werd de toren eigendom van Vleuten. De hervormde gemeente kreeg het onderhoud van het kerkgebouw. Deze besloten in 1830 een deel van de kerk te slopen. De toren kwam toen los van de kerk te staan. Pas in 1970 is tijdens een grootschalige restauratie de oude situatie hersteld. De kerk en de toren hebben sinds die tijd hun middeleeuws uiterlijk terug.

Fraai mechanisch torenuurwerk Torenpleinkerk

Op de uurwerkzolder staat een fraai mechanisch torenuurwerk. Het uurwerk heeft een gang- en een slagwerk. Uit een inscriptie blijkt dat het is gemaakt door Th. Hogen uit Duivendrecht. Het gaat hier om een Duits uurwerk van rond 1900.

Dit mechanische uurwerk loopt eigenlijk op een veer. Een elektromotor windt de veer om de zoveel tijd op. De kracht op het gangwerk is hierdoor constant (force constante).

Zonnewijzer

De toren is voorzien van 2 onverlichte wijzerplaten. Op de wijzerplaat staat 'Anno 1935'. Aan de zuidelijke gevel hangt een zonnewijzer.

Nieuw Carillon in de Torenpleinkerk

In 2010 heeft de Torenpleinkerk een nieuwe beiaard gekregen. Deze klokken zijn gegoten door Koninklijke Klokkengieterij Petit & Fritsen uit Aarle Rixtel. In totaal zijn het 52 klokken.

De grootste klok heet ‘de Raadsklok’. Hierop staat een gedicht van de Utrechtse stadsdichter Ingmar Heytze:

Ik ben de bas van brons. In mijn beiaard komt een wereld samen.
Tin vers uit de aarde. Afgedankte koperdraden.
Muntgeld. Waterleiding. Orgelpijpen.
Elk atoom is onderweg, iedere gedaante zal vergaan.
Maar al wat was galmt mee wanneer ik sla:
zolang er tijd bestaat, gaat niets verloren.

Hulp en contact Erfgoed

Telefoon

14 030

E-mail

erfgoed@utrecht.nl